6 februari 2044

In het kader van het alarmerende wereldwijde verlies van biodiversiteit, heeft Noordwest-Europa een zware klap gekregen met het nagenoeg uitsterven van essentiële diersoorten die cruciaal waren voor het regionale voedselsysteem. Het verlies van deze soorten heeft verstrekkende gevolgen voor zowel de ecologie als de voedselvoorziening in het gebied.

Het gaat om de volgende diersoorten:

• De Europese honingbij (Apis mellifera): De Europese honingbij was een cruciale schakel in de bestuiving van gewassen zoals appels, peren, kersen en vele andere fruitsoorten. Deze bijen waren verantwoordelijk voor het bestuiven van ongeveer 80% van de gewassen in Noordwest-Europa. Het verlies van hun leefgebied door ontbossing, pesticiden en klimaatverandering heeft hun populaties dramatisch verminderd, wat resulteert in een aanzienlijke afname van de gewasopbrengst en voedseltekorten.
• De Europese zalm (Salmo salar): De Europese zalm was een van de belangrijkste vissoorten in de wateren van Noordwest-Europa. Hun migratie in zoetwater rivieren was een spectaculair natuurverschijnsel en hun vlees was een waardevolle voedingsbron. Overbevissing, habitatverlies en watervervuiling hebben hun populaties gedecimeerd, met negatieve gevolgen voor de visserij-industrie en lokale gemeenschappen die afhankelijk zijn van deze vissoort.
• De Europese bruine beer (Ursus arctos): De Europese bruine beer speelde een belangrijke rol in de regulering van het ecosysteem, met name in de bossen van Noordwest-Europa. Ze hielden populaties van herbivoren in evenwicht en verspreidden zaden die de groei van planten en bomen bevorderden. Het verlies van hun leefgebied door ontbossing en conflicten met menselijke activiteiten heeft hun aantallen aanzienlijk verminderd, wat resulteerde in een verstoorde balans in het ecosysteem en een toename van overpopulatie bij sommige planteneters.
• De Europese paling (Anguilla anguilla): De Europese paling, een iconische zoetwatervis, was een belangrijk onderdeel van de voedselketen in rivieren en meren. Ze speelden ook een rol in het onderhouden van ecosystemen door voedselconcurrentie en predatie te beïnvloeden. Overbevissing, habitatverlies en vervuiling van waterwegen hebben geleid tot het uitsterven van deze soort, met ernstige gevolgen voor de gezondheid van aquatische ecosystemen en visserij.

Het verlies van deze vier essentiële diersoorten heeft een domino-effect gehad op het voedselsysteem en het milieu in Noordwest-Europa. Het onderstreept de dringende noodzaak om maatregelen te nemen om de biodiversiteit te herstellen en ecosystemen te beschermen. 

Momenteel wordt al gewerkt aan een aantal technologische oplossingen die de effecten van het verdwijnen van de diersoorten moeten mitigeren. Bijvoorbeeld:

• Robotische bestuivers: Deze autonome drones kunnen met behulp van geavanceerde beeldherkenningstechnologie en kunstmatige intelligentie (AI) kunnen worden ingezet om gewassen te bestuiven
• Verticale landbouw: Verticale landbouwsystemen, waarbij gewassen in gestapelde lagen worden geteeld in gecontroleerde omgevingen zoals klimaatkamers, maken efficiënt gebruik van ruimte en verminderen de afhankelijkheid van bestuivers. Deze systemen kunnen worden uitgerust met geautomatiseerde klimaatregeling en irrigatiesystemen om de productie te optimaliseren.
• Aquacultuur: Om de druk op wilde vispopulaties te verminderen, wordt duurzame aquacultuurtechnologie verder ontwikkeld. Dit omvat het kweken van vis, schaaldieren en andere zeedieren in gecontroleerde omgevingen met minimale milieueffecten.

Landbouworganisaties vrezen dat deze innovaties onvoldoende zoden aan de dijk zetten om op korte termijn de dreigende voedseltekorten op te lossen. Zij pleiten voor het versnelle van experimenten met genetische technologie voor herintroductie: Voor sommige uitgestorven of bedreigde soorten kunnen wetenschappers met genetische technologie – zoals klonen of genetische modificatie –  om populaties te herstellen: “Hoewel het controversieel kan zijn, biedt genetische technologie een laatste redmiddel voor soorten aan de rand van uitsterven. Door genetische diversiteit te verhogen en ziekteresistentie te bevorderen, kunnen we een levenslijn bieden aan bedreigde populaties die anders verloren zouden gaan.”

Dit moet volgens milieuorganisaties echter zorgvuldig worden overwogen om mogelijke negatieve ecologische gevolgen te voorkomen. Zij pleiten juist voor strengere beleidsmaatregelen zoals het behoud van habitats, regelgeving voor duurzame landbouw- en visserijpraktijken, en internationale samenwerking om de mondiale uitdagingen van biodiversiteitsverlies aan te pakken. En zij roepen consumenten op minder vlees en zuivel te eten zodat ook de vraag naar milieubelastende voedselproducten afneemt: “Een evenwichtige voeding zonder overmatige vlees- en zuivelconsumptie is niet alleen gunstig voor het milieu, maar ook voor onze gezondheid. Laten we streven naar een dieet dat zowel ons welzijn als de planeet bevordert.”