Horizonscanning

Horizonscannen: Een systematische benadering van veranderingen.

Horizonscannen is een methodische aanpak die wordt gebruikt om vroegtijdig signalen van potentieel belangrijke ontwikkelingen te detecteren. Het omvat een systematisch onderzoek en het in kaart brengen van mogelijke kansen en bedreigingen die zich kunnen voordoen. Vaak ligt de focus op opkomende technologieën en hun effecten op verschillende sectoren. Horizonscannen wordt gebruikt om te bepalen wat constant is, wat verandert en wat voortdurend aan verandering onderhevig is (OECD, 2015).

Onderzoek naar verandering

Het houdt in dat er onderzoek wordt gedaan naar nieuwe en onverwachte problemen, evenals naar aanhoudende problemen en trends. Vaak worden de “grenzen van het huidige denken” opgerekt of overschreden, net als bij de meeste andere methoden van toekomstverkenning. Horizonscannen is gebaseerd op bureauonderzoek, maar kan ook worden uitgevoerd door kleine groepen experts te interviewen. Het dient vaak als basis voor trendanalyse en scenario-ontwikkeling.

Waarom is Horizonscannen belangrijk?

Organisaties zetten Horizonscannen in voor diverse doeleinden:

1. Anticiperen op verandering: Door vroegtijdig te identificeren welke veranderingen plaatsvinden, kunnen organisaties proactief reageren en zich voorbereiden op wat de toekomst brengt. Horizonscannen biedt een voorsprong, waardoor bedrijven zich kunnen aanpassen en zichzelf positioneren voor succes.
2. Risicobeheer en kansen benutten: Het identificeren van potentiële bedreigingen stelt organisaties in staat om risico’s te beheren en hun strategieën aan te passen. Tegelijkertijd biedt het inzicht in opkomende kansen de mogelijkheid om voorop te lopen in de markt en concurrentievoordeel te behalen.
3. Innovatie stimuleren: Horizonscannen spoort niet alleen aan tot het begrijpen van veranderingen, maar ook tot het omarmen van innovatie. Door op de hoogte te blijven van nieuwe technologieën en trends, kunnen organisaties creatieve oplossingen ontwikkelen en een cultuur van continue verbetering bevorderen.

Vijf belangrijke ingrediënten van het horizonscannen:

Dit zijn de vijf belangrijke ingrediënten voor het succesvol inzetten van horizonscannen:

1. Systematisch onderzoek: Horizonscannen begint met een grondig en systematisch onderzoek naar een breed scala aan bronnen. Dit omvat niet alleen wetenschappelijke literatuur en rapporten, maar ook nieuwsartikelen, blogs en sociale media. Door verschillende bronnen te analyseren, krijgen we een uitgebreid beeld van de veranderingen die zich voordoen in diverse domeinen.
2. Identificatie van signalen: Het proces omvat het identificeren van signalen –kleine, vaak subtiele aanwijzingen die wijzen op opkomende trends of verschuivingen in de omgeving. Deze signalen kunnen variëren van technologische doorbraken en sociaal-culturele verschuivingen tot economische ontwikkelingen. Het vermogen om deze signalen te herkennen, stelt organisaties in staat om vooruit te kijken en zich aan te passen aan veranderende omstandigheden.
3. In kaart brengen van kansen en bedreigingen: Een essentieel onderdeel van horizonscannen is het in kaart brengen van de geïdentificeerde kansen en bedreigingen. Dit betekent het analyseren van de mogelijke impact avn de signalen en trends die gevonden zijn op de sector en de organisatie zelf.
4. Interactie met experts: Naast bureauonderzoek omvat horizonscannen ook interactie met experts uit verschillende vakgebieden. Het organiseren van interviews met kleine groepen experts biedt diepgaande inzichten en verschillende perspectieven op opkomende ontwikkelingen. Deze experts dragen bij aan een holistisch begrip van de veranderende omgeving.
5. Continu proces van leren en aanpassen: Horizonscannen is geen eenmalige gebeurtenis, maar eerder een continu proces van leren en aanpassen. Het vereist een organisatorische cultuur die openstaat voor verandering en innovatie. Door regelmatig horizonscans uit te voeren, blijven organisaties wendbaar en kunnen ze snel reageren op nieuwe informatie en ontwikkelingen in hun omgeving.

Horizonscannen als basis voor andere toekomstverkenningstechnieken:

Horizonscannen vormt een doorlopend proces en fungeert vaak als bron van informatie voor andere methoden en technieken om de toekomst te verkennen, waaronder trendanalyse, scenarioplanning, wild cards en early warning systems.

• Horizonscanning als basis voor trendanalyse: Horizonscanning fungeert als een essentiële bouwsteen voor trendanalyse. Door systematisch de horizon af te speuren naar opkomende signalen en trends, biedt horizonscanning waardevolle input voor het identificeren van langetermijnontwikkelingen.Een nauwkeurige trendanalyse op basis van horizonscanning stelt organisaties in staat om vooruit te plannen en zich aan te passen aan veranderende omstandigheden, wat van cruciaal belang is voor duurzaam succes. Lees meer over trendanalyse.
• Wild Cards en onverwachte ontwikkelingen: Horizonscanning gaat verder dan het voorspellen van bekende trends; het biedt ook inzicht in mogelijke ‘wild cards’ – onvoorspelbare en disruptieve gebeurtenissen. Het verkennen van de randen van het bekende en het analyseren van potentiële wild cards helpt organisaties zich voor te bereiden op het onverwachte. Lees meer over wild cards.
• Scenarioplanning: Op basis van signalen, trends en wild cards kunnen organisaties verschillende scenario’s schetsen die een breed scala aan mogelijke toekomsten omvatten. Scenarioplanning helpt bij het ontwikkelen van strategieën die robuust zijn onder verschillende omstandigheden. Lees meer over scenarioplanning.
• Early Warning Systems: Horizonscanning fungeert als de ruggengraat van early warning systems, waarmee organisaties proactief kunnen reageren op veranderingen in hun omgeving. Door voortdurend de horizon te verkennen en de verzamelde informatie te integreren in early warning systems, kunnen organisaties snel waarschu wingssignalen oppikken en anticiperen op mogelijke verstoringen. Lees meer over Early Warning Systems.

Zelf doen of uitbesteden?

Sommige organisaties kiezen ervoor om horizonscanning intern uit te voeren vanwege de nauwe betrokkenheid bij hun specifieke bedrijfsomgeving. Het stelt teams in staat om diepgaande kennis op te bouwen over de industrie, markttrends en de unieke uitdagingen waarmee de organisatie wordt geconfronteerd. Zelf horizonscannen biedt organisaties de mogelijkheid om direct en snel te reageren op opkomende ontwikkelingen, en het interne team kan de verkregen inzichten naadloos integreren in de organisatiestrategie. Het bevordert ook een cultuur van continue verbetering en innovatie binnen de organisatie.

Aan de andere kant kiezen sommige organisaties ervoor om horizonscanning uit te besteden aan externe bureaus. Dit kan te maken hebben met de behoefte aan objectiviteit en een frisse kijk op de markt. Externe bureaus hebben vaak brede sectorale ervaring en kunnen een meer holistisch perspectief bieden. Bovendien hebben zij de expertise en middelen om geavanceerde analysetechnieken toe te passen en toegang te krijgen tot een uitgebreider netwerk van experts. Het uitbesteden van horizonscanning kan ook kosteneffectief zijn, aangezien het organisaties in staat stelt zich te concentreren op hun kernactiviteiten, terwijl gespecialiseerde professionals zich bezighouden met toekomstverkenning.

Wij staan klaar om u te ondersteunen bij het verkennen van de toekomst. Wij kunnen uw medewerkers trainen in het horizonscannen of het horizonscannen volledig uit handen nemen. Neem vandaag nog contact met ons op voor een vrijblijvend gesprek over hoe horizonscanning uw organisatie kan helpen te bouwen aan een veerkrachtige toekomst.